Mangel på mikronæringsstoff knytt til betennelse i tarmen

Ein ny studie av japanske barn avslører at dei som lir av inflammatorisk tarmsjukdom, manglar viktige mikronæringsstoff som selen og sink.  Dette gjeld spesielt dei med Crohns sjukdom.

Irritable tarmsjukdommar – eller IBD – inkludert slike sjukdommar som Crohns sjukdom og ulcerøs kolitt, er tilbakevendande anfall av tarmbetennelse som kan utløysa ei rekke svært ubehagelege symptom.

Ein fersk studie utført på japanske barn under 17 år, har vist at det er ein samanheng mellom førekomsten av desse lidingane og mangel på essensielle mikronæringsstoff som selen og sink.

Betydeleg lågare nivå av antioksidantar

Studien, som vart publisert i Digestive Diseases and Sciences i juni 2021 ¹⁾, inkluderer 98 pasientar med Crohns sjukdom, 118 pasientar med ulcerøs kolitt og ei kontrollgruppe på 43 utan nokon av desse tilstandane.

Ved å samanlikna sykdomsprevalens og mikronæringsstoffstatus, kunna forskarane tydeleg sjå korleis nivåa av dei to antioksidantane var betydeleg lågare hos pasientar med IBD, spesielt dei pasientane som lei av Crohns sjukdom.

Vital for betennelsesforsvaret til kroppen

Både selen og sink er involverte i ei rekke ulike biologiske prosessar som er relaterte til betennelse. Selen er nødvendig for normal funksjon av nokre selenavhengige enzym kalla selenoprotein, som det er rundt 25-30 av i menneskekroppen. To av desse selenoproteina, selenoprotein S og selenoprotein K, har ei rolle i å slå ned inflammatoriske signalvegar. Med andre ord støttar selen selenoprotein som har ein bevist inflammatorisk effekt.

Viktig å få nok

Sink speler òg ei viktig rolle. Dette er tydeleg demonstrert av det faktumet at sinkmangel aukar talet på pro-inflammatoriske celler og fremjar tarmlekkasje av visse inflammatoriske cytokiner (kvite blodlekamar) – som er kjent for å forverra betennelse i tarmområdet.

Det er derfor viktig for personar med tarmbetennelse å sørga for å få i seg tilstrekkelege mengder selen og sink, då dette bidrar til å kontrollera symptoma deira.

Øydelegg næringsopptaket i tarmen

Problemet er at irritable tarmsjukdommar påverkar opptaket av mikronæringsstoff negativt frå maten, då betennelsen har ein skadeleg innverknad på tarmslimhinna.

Derfor har IBD-sjuke problem med å få dei sårt trengde næringsstoffa inn i blodet, rett og slett fordi mekanismane som lèt mikronæringsstoffa passera gjennom tarmmembranen er mangelfulle.

Tilskot med selen og sink ser ut til å vera ei ganske openberr løysing, då dette er ein enkel måte å få tilgang til terapeutiske dosar av begge næringsstoffa.

Ei rolle i kreftvern?

Forutan ei vernande rolle ved inflammatoriske tarmsjukdommar, har selen og sink vist seg å ha ein profylaktisk effekt på kolorektale adenomar, som er godarta tumorvekstar som potensielt kan utvikla seg til tarmkreft dersom dei ikkje blir behandla.

I ein randomisert kontrollert italiensk studie²⁾ som vart publisert i Journal of Gastroenterology i 2013, viser tilskot med selen og sink – pluss vitamin A, B6, C og E – å signifikant redusera tilbakefall av adenomar i tjukktarmen hjå pasientar som hadde gjennomgått kirurgisk fjerning av adenomar.  Den femårige intervensjonsperioden der deltakarane blei tilfeldig tildelt enten aktivt tilskot eller placebo,  viste seg at risikoen for tilbakefall av adenom blei redusert med omtrent 50 prosent for dei som fekk aktivt tilskot.

Kjelder:

1. Digestive Diseases and Sciences, June 2021 (doi: 10.1007/s10620-021-07078-z)
2. Journal of Gastroenterology, 2013 Jun;48(6):698-705.